Kiedy zaczynamy odczuwać trudności psychiczne – np. lęk, przewlekły stres, przytłaczające myśli – naturalnie pojawia się pytanie: do kogo mam się zgłosić? Do psychologa? A może psychiatry?
Te dwa zawody często są ze sobą mylone, choć różnią się pod względem wykształcenia, metod pracy i uprawnień. W tym artykule wyjaśniam prostym językiem, czym różni się psycholog od psychiatry i jak zdecydować, od kogo najlepiej zacząć, gdy czujesz, że potrzebujesz wsparcia.
Kim jest psycholog?
Psycholog to osoba, która ukończyła jednolite studia magisterskie z psychologii. Posiada wiedzę o funkcjonowaniu ludzkiej psychiki, emocjach, myśleniu, zachowaniach i relacjach międzyludzkich.
Psycholog nie jest lekarzem, dlatego nie wypisuje leków i nie diagnozuje zaburzeń psychicznych w sensie medycznym. Może natomiast:
prowadzić konsultacje psychologiczne,
udzielać wsparcia emocjonalnego,
przeprowadzać diagnozę psychologiczną (np. testy, wywiady),
pomagać w zrozumieniu objawów i sytuacji życiowej,
zaproponować kierunek dalszego działania (np. terapię, konsultację psychiatryczną).
Kim jest psychiatra?
Psychiatra to lekarz medycyny, który ukończył specjalizację z psychiatrii. Ma prawo:
stawiać diagnozy psychiatryczne,
wypisywać leki,
wystawiać zwolnienia lekarskie i skierowania do szpitala,
kierować pacjenta do innych specjalistów, jeśli jest taka potrzeba.
Do psychiatry warto zgłosić się wtedy, gdy objawy są silne i wpływają na codzienne funkcjonowanie – np. gdy masz problemy ze snem, odżywianiem, koncentracją, doświadczasz napadów paniki, przewlekłego lęku lub myśli samobójczych.
Jakie są najważniejsze różnice między psychologiem a psychiatrą?
Najprościej mówiąc:
Psycholog nie jest lekarzem. Pomaga zrozumieć, co się z Tobą dzieje, udziela wsparcia, może przeprowadzić diagnozę psychologiczną i wskazać dalsze kroki. Nie wypisuje leków.
Psychiatra to lekarz, który może diagnozować zaburzenia psychiczne i wdrażać leczenie farmakologiczne, jeśli jest ono potrzebne.
Psycholog spojrzy na Twoją sytuację przez pryzmat emocji, relacji, sposobu myślenia i zachowania. Psychiatra – przez pryzmat biologicznego funkcjonowania organizmu i działania leków.
Obie perspektywy są ważne i często się uzupełniają.
Do kogo się zgłosić na początku?
Jeśli nie wiesz, co się z Tobą dzieje, ale czujesz, że coś jest nie tak – dobrym pierwszym krokiem będzie spotkanie z psychologiem. Taka osoba pomoże Ci przyjrzeć się sytuacji, nazwać objawy i wspólnie zaplanować dalsze kroki. Może też doradzić, czy wskazana byłaby konsultacja psychiatryczna.
Z kolei jeśli objawy są bardzo nasilone – np. masz trudności z codziennym funkcjonowaniem, nie możesz spać, jeść, pracować lub masz myśli samobójcze – wówczas warto od razu skontaktować się z psychiatrą, który może zaproponować leczenie farmakologiczne lub hospitalizację.
Podsumowanie
Psycholog i psychiatra to dwie różne osoby, które mogą pomóc Ci zadbać o zdrowie psychiczne. Psycholog oferuje wsparcie, pomaga zrozumieć, co się z Tobą dzieje, i wskazuje możliwe kierunki dalszego działania. Psychiatra – jako lekarz – zajmuje się diagnozowaniem zaburzeń i leczeniem farmakologicznym.
Jeśli nie jesteś pewna od czego zacząć, warto na początek porozmawiać z psychologiem. To bezpieczna przestrzeń, w której możesz nazwać swoje trudności, zyskać większą jasność i – jeśli będzie taka potrzeba – uzyskać wskazanie do dalszej specjalistycznej pomocy. Czasem pierwszy krok wystarczy, by poczuć ulgę.
